کتاب حاضر، علاوه بر ارزش تاریخی در توصیف تحولات و رخدادهای گوناگونی که به شکل گیری جمهوری آذربایجان منجر شد، به تبیین نوع استدلال و تفسیر خاصی از سرگذشت فرهنگی این سامان می‌پردازد که در نهایت زمینه ساز دگرگونی مزبور شده است. در خلال این پژوهش مردم آذربایجان، بیداری ادبی و ملی، جنگ جهانی و انقلاب کبیر، کمک برادرانة ترکیه، مجلس نمایندگان و اقدامات آن، استیلای بلشویکی، امپریالیسم سرخ و ... مورد بررسی و توجه قرار گرفته است.